Een afkickcentrum voor moslims die radicaliseren is de beste manier zijn om extremisme tegen te gaan. “Stoot ze niet van je af. Dat is net zo inhumaan als wat die gewelddadige extremisten doen”, zegt de Pakistaanse vredesactiviste Mossarat Qadeem. Zij is deze week in Rotterdam om te vertellen over de manier waarop zij in het noordwesten van Pakistan honderden radicale jongeren weer op het goede pad kreeg.
Qadeem adviseert onder meer regeringen over haar programma om jongeren te deradicaliseren en een plaats in de samenleving terug te geven. Stichting Platform Islamitische Organisaties Rijnmond (SPIOR) nodigde haar uit voor het project Vrouwen en Vrede, dat Oxfam Novib ondersteunt. Het zijn juist de moeders die een belangrijke rol spelen bij jongeren die radicaliseren, en die ze op andere gedachten kunnen brengen.
“Ze staan het dichtst bij hun kinderen”, stelt Qadeem. “Ook al verwijdert een kind zich in zijn puberteit van zijn ouders, blijf met ze in contact. Stel vragen, check wie hun vrienden zijn, hoe ze aan geld komen en wat ze zoal lezen. Het eerste teken van radicalisering voor de omgeving is vaak agressie.” Het kind is volgens Qadeem zo gehersenspoeld door negatieve krachten dat hij alles op een agressieve toon benadert. “Waarom staat dat glas daar, wat doet dat boek op tafel, waarom gaat mijn zus vanavond uit? Dan wordt het zaak om in te grijpen”, zegt ze. Qadeem denkt daarbij aan afkickcentra.
Die handvatten wil Qadiem meegeven aan de Pakistaanse gemeenschap in Rotterdam, waar ze deze week voor spreekt. Voor veel moeders is het nog moeilijk om toe te geven, laat staan te herkennen dat hun kind radicaliseert, ziet Qadeem. “Als je het niet wilt zien, is het te laat; loopt je kind weg en valt daarmee ook de controle weg.”
Het is zaak dat familie en overheidsinstanties gezamenlijk ingrijpen en weer invloed op het kind krijgen. Dat kan het beste door ze uit hun eigen leefomgeving te halen. “Zorg dat je een positief ideaal zet tegenover het negatieve ideaal van jihadisme waarmee ze zijn gebrainwasht. Laat zien dat je om ze geeft; dat ze als mens belangrijk zijn. Als je dat niet doet, hebben ze niks meer te verliezen en gaan ze verder het verkeerde pad op.”
2015-01-29