De langdurige zorg en het zorgverzekeringsstelsel moeten fundamenteel worden aangepast. Hulpbehoevenden moeten de kosten van verblijf in instellingen, welzijn en voeding zo veel mogelijk zelf dragen, ook als ze in een instelling wonen. Via de AWBZ worden dan alleen nog zorgkosten vergoed.

Dat adviseert een commissie van de Sociaal-Economische Raad (SER) zondag in een voorstel dat de informateurs kunnen gebruiken bij het opstellen van een regeerakkoord. In het voorjaar brengt de SER, waarin onafhankelijke kroonleden en werkgevers- en werknemersorganisaties zijn vertegenwoordigd, een uitgebreider vervolgadvies uit.

Ouderen die lichte vormen van persoonlijke verzorging of begeleiding nodig hebben zouden dit zelf kunnen betalen. Het idee is dat patiënten zo veel mogelijk zelf de regie nemen, waarbij meer zorg in de eigen omgeving wordt geregeld. Ook preventie moet meer aandacht krijgen. Verpleging, behandeling en zwaardere vormen van persoonlijke verzorging en begeleiding blijven wel collectief gefinancierd.

Zorgbehoevenden kunnen hiermee volgens de commissie onder voorzitterschap van oud-PvdA-staatssecretaris Jet Bussemaker kiezen voor voorzieningen die het beste bij hun voorkeuren passen. Ook zouden innovaties op het raakvlak van wonen, zorg, welzijn en participatie met de maatregelen worden gestimuleerd. Voor gehandicapten en mensen met chronische psychische stoornissen moeten wel alle kosten blijven worden vergoed.

Ook is meer ondernemerschap in de zorg wenselijk, vindt de commissie. Wel moet de zogenoemde productieprikkel, waardoor zorgverleners ongeacht de noodzaak in actie komen, worden teruggedrongen. Om de zorgkosten te beheersen en ongepast gebruik te voorkomen zijn een hoger kostenbewustzijn bij patiënten en eigen risico en eigen bijdragen van belang, aldus de SER. Dit zou echter niet ten koste moeten gaan van de toegankelijkheid van de zorg.

Verder moet een ander ‘zorgperspectief’ en een andere organisatie van de zorg de verschillen tussen zorgaanbieders verkleinen. Nu biedt de een meer behandelingen dan de andere voor dezelfde aandoening. De nadruk moet niet liggen op het leveren van zo veel mogelijk zorg, maar op de gevolgen van zorg voor de kwaliteit van leven, de sociale omgeving en maatschappelijke participatie.

De voorgestelde maatregelen moeten de zorg betaalbaar, toegankelijk en goed houden. De zorg wordt elk jaar fors duurder, waardoor huishoudens en werkgevers op kosten worden gejaagd. Dit kan de economie en werkgelegenheid schaden.

23 september 2012, 19:13
©novum