Rechter kan zwaarder straffen bij optelsom delicten

Een verdachte die in één zaak terechtstaat voor meerdere misdrijven kan straks een zwaardere straf krijgen van de rechter. De ministerraad heeft vrijdag ingestemd met een wetsvoorstel van minister van Veiligheid en Justitie Ivo Opstelten (VVD) om de zogeheten meerdaadse samenloop in strafzaken aan te scherpen.

Nu moeten rechters nog kijken naar het delict waar de zwaarste straf op staat en kunnen eenderde van deze strafmaat bij het vonnis optellen. De nieuwe regeling vergroot dat naar de helft van het strafmaximum.

De verhoging is volgens het kabinet vooral wenselijk wanneer iemand op verschillende tijdstippen voor meerdere delicten wordt vervolgd. Dit is bijvoorbeeld het geval als een verdachte na één of meer veroordelingen wordt berecht voor een ander ernstig misdrijf dat vóór die veroordelingen is gepleegd.

Volgens de huidige regels moet de rechter dan rekening houden met alle voorgaande veroordelingen waardoor de kans groot is dat de crimineel wegkomt met een lagere straf dan de rechter zou willen. Het wetsvoorstel biedt daarvoor een oplossing voor met de verhoging van het strafmaximum, aldus Opstelten. Ook hoeft de rechter niet langer naar alle voorgaande veroordelingen te kijken, maar alleen naar de eerstvolgende.

De wijziging maakt het werk van rechters makkelijker en is volgens het kabinet noodzakelijk omdat de huidige regeling tot juridisch ingewikkelde situaties kan leiden. Zo wilden Amsterdamse rechters in oktober 2011 een verdachte van ernstige zedendelicten een zware straf opleggen, maar zou deze lager uitvallen omdat ze rekening moesten houden met veroordelingen voor andere delicten. De rechters besloten dit echter naast zich neer te leggen om de verdachte tot tien jaar gevangenisstraf te kunnen veroordelen.

Het wetsvoorstel is voor advies aan de Raad van State toegezonden. De wijziging vloeit voort uit het regeerakkoord.